Frank Oeben 
We leven in een tijd die vaak tussentijd wordt genoemd. Jitske Kramer schrijft daar over in Tricky tijden: het oude is er niet meer, het nieuwe nog niet. Een soort tussenfase. Onzeker. Verwarrend. Alsof we onderweg zijn naar iets beters, iets nieuws.
Maar wat als we er al zijn?
Niet als in: alles is nu af. Maar juist: dit is het. Dit is de realiteit waarin we leven, werken en keuzes maken. Niet tijdelijk. Niet even doorbijten. Dit is het speelveld. En ja, het is in beweging. Onvoorspelbaar. Vol verandering. Maar dat ís dus de nieuwe constante. Zoals ook wel gezegd wordt: we leven niet in een verandering van tijdperk, maar in een tijdperk van verandering.
We houden vast, want dat voelt veilig
In ‘En nu echt!‘ schreef ik al: we houden niet van verandering. We houden van duidelijkheid. Van controle. Van weten waar je aan toe bent. Het oude kennen we. Daar konden we op vertrouwen. Veranderen vraagt iets anders: afleren. Loslaten. Vertrouwen op iets wat je nog niet kent. En dat is spannend.
Dus zoeken we houvast. En dat vinden we maar al te graag bij mensen die zeggen dat ze het antwoord hebben. Die het wel weten. Die in podcasts, blogs of boardrooms (of in een verkiezingscampagne) simpele verhalen vertellen over complexe situaties. Alsof er een kant-en-klare oplossing is. Jitske noemt ze tricksters: verhalenvertellers die zwart-wit denken verkopen in een wereld die grijs is. Die valse zekerheden bieden. Makkelijk te consumeren, maar zelden houdbaar.
Verandering is niet nieuw, het is wat we altijd doen
We denken vaak dat de veranderingen van nu uniek zijn. Maar kijk eens terug. In 1900 reed er op 5th Avenue in New York één auto tussen de paarden. In 1915 reed er één paard tussen de auto’s. Dat is vijftien jaar verschil. Dingen veranderen. Soms langzaam, soms razendsnel.
We zijn nu bang voor AI. Dat het banen kost. Maar ondertussen hebben we historisch lage werkloosheidscijfers. Werk verandert, net als altijd. In de agrarische revolutie, de industriële, de digitale… Elke revolutie brengt nieuwe mogelijkheden en nieuwe onzekerheden. Misschien zijn we er eigenlijk al best goed in geworden, in omgaan met verandering. Misschien herkennen we het inmiddels beter. Omdat alles meer verbonden is, zien we het ook sneller.
Samen leren omgaan met wat er is
In ‘En nu wij!‘ schrijf ik over eigenaarschap. Over hoe belangrijk het is dat we niet alleen meebewegen met de verandering, maar mede-eigenaar worden van wat er ontstaat. Als team. Als organisatie. Als mensen samen. En dat begint met de vraag: hoe doe ik zelf mee? Niet afwachten, maar betrokken zijn. Niet wijzen, maar bijdragen.
En dat vraagt iets van jezelf. Want als het speelveld onduidelijk is, moet je zélf weten waar je voor staat. En waar je heen wil. Precies daarom zijn we ‘En nu Agile!’ aan het schrijven. Ik schreef al een boek met die titel, maar dat itereerde door naar ‘En nu wij!’ Nu schrijven we over werkelijk Agile worden, over jezelf staande houden in een continu veranderende omgeving, over hoe je een Agile mindset ontwikkelt. Op basis van het Agile Leiderschap Canvas. Niet als checklist, maar als uitnodiging tot zelfonderzoek.
Waar sta jij in je ontwikkeling? Wat laat jij los? Wat wil jij leren? Welke overtuigingen helpen je – en welke juist niet meer?
Agile werken begint bij persoonlijk leiderschap. In tijden van constante verandering wordt zelfbewustzijn geen luxe, maar noodzaak. Niet om controle te krijgen, maar om koers te houden. Niet om de toekomst te voorspellen, maar om wendbaar te blijven, ook als je het niet weet.
Of het een boek wordt, weten we eigenlijk nog niet. Want wie zit er te wachten op 50.000 woorden met een kaft er omheen? Voorlopig bieden we bitesize content in de vorm van posts en blogs. En wie weet doen we daar nog eens een kaft omheen.
Maar terug naar het hoofdonderwerp.
Dit is geen fase. Dit is het leven.
Het Thomas-theorema zegt:
“If people define situations as real, they are real in their consequences.”
Als we blijven doen alsof dit een tijdelijke fase is, gedragen we ons ook zo. Alsof het echte leven straks weer begint. Maar als we dit moment erkennen als de realiteit – met alles erop en eraan – dan kunnen we ook échte keuzes maken. Dan zijn we er. Niet onderweg, niet zwevend. Aangekomen. In beweging, ja. Maar wel aanwezig.
Want uiteindelijk draait het om mensen. Altijd al. We maken geen producten of diensten voor AI. We gebruiken AI om betere dingen te maken voor mensen. Steeds sneller. Persoonlijker. Verbondener. Maar nog steeds: voor mensen.
Dus: ben je onderweg? Of ben je er al?
We zijn er al.
Dit is het moment.
Met al zijn beweging, zijn onzekerheden en zijn mogelijkheden.
Dit is niet de tussentijd. Dit ís de tijd.
En de vraag is niet wat er op je afkomt.
De vraag is: hoe wil jij meedoen?
